Smog i niska emisja – wyjaśniamy pojęcia

Z tymi pojęciami w okresie grzewczym spotykamy się niemal każdego dnia. Jednak czy aby na pewno rozumiemy ich znaczenie? Dlaczego niska emisja jest „niska”? Czym dokładnie jest smog i skąd wzięła się nazwa tego zjawiska? Na te i inne pytania odpowiadź znajdziecie poniżej.

Czym jest niska emisja?

Niska emisja to zjawisko polegające na zanieczyszczaniu atmosfery przez pyły i gazy powstałe w wyniku spalania paliw, głównie węgla, w przestarzałych i niesprawnych domowych piecach i kotłach grzewczych, a także spalania paliw niskiej jakości i śmieci.

Niską emisję możemy dostrzec gołym okiem. W okresie jesienno-zimowym z kominów budynków, które ogrzewane są piecami i kotłami węglowymi, wydobywa się czarny dym. Ten dym niesie ze sobą toksyczne zanieczyszczenia, niebezpieczne nie tylko dla środowiska naturalnego, ale także dla ludzkiego zdrowia i życia.


Dlaczego niska emisja jest „niska”?

Określenie „niska” może łatwo wprowadzić w błąd osoby niezaznajomione ze specyfiką zjawiska. Kominy odpowiedzialne za niską emisję mają wysokość do 40 metrów. “Niska” wskazuje na pochodzenie zjawiska – zanieczyszczenia są bowiem emitowane w większości przez domy jednorodzinne, kamienice, małe zakłady produkcyjne, posiadające kominy z wylotem na niewielkiej wysokości, zazwyczaj do 10 metrów (niskie). Niska emisja to więc niemal wyłączna “zasługa” indywidualnych kotłowni oraz pieców eksploatowanych w domach jednorodzinnych. Zjawisko dotyczy także małych kotłowni zaopatrujących w ciepło kilka mieszkań czy budynków, nazywanych kotłowniami lokalnymi.

Niska emisja w Polsce

Polska jest krajem, w którym produkcja energii elektrycznej oraz ciepła w większości oparta jest o spalanie węgla. W przypadku małych kotłów domowych, służących do ogrzewania w sektorze komunalnym i mieszkaniowym, ponad 70 proc. budynków wykorzystuje kotły i piece węglowe. Każdego roku spala się w nich około 8,5 mln ton węgla i około 4 mln ton miału węglowego. W większości kotły i piece te są nadal urządzeniami starej generacji, o niskiej sprawności energetycznej oraz wysokich wskaźnikach emisji zanieczyszczeń. Zanieczyszczenia z kominów sektora mieszkaniowego oddziałują przede wszystkim na najbliższe otoczenie.

Niska emisja a smog

Niska emisja i smog to nie to samo. Są to jednak zjawiska powiązane ze sobą. Niska emisja, czyli zanieczyszczenia emitowane podczas spalania paliw w budynkach, których kominy są niższe niż 40 m, to bezpośrednia przyczyna zjawiska o nazwie SMOG (z języka angielskiego, smoke – dym oraz fog – mgła). SMOG powstaje przy bezwietrznej pogodzie i dużej wilgotności powietrza, kiedy gęsta mgła i chłodne powietrze zatrzymują przy powierzchni ziemi zanieczyszczenia będące wynikiem procesów spalania (a więc tzw. niską emisję).