Istotnym aspektem mającym wpływ na straty ciepła, a jaki należy rozważyć na etapie projektowym – szczególnie budynków niskoenergetycznych i pasywnych – jest bryła budynku.
Pożądana jest bryła:
- prosta
- zwarta
- bez załamań, uskoków i wnęk
- bez detali architektonicznych typu balkony.
Takie ukształtowanie budynku umożliwia zminimalizowanie mostków cieplnych, należy bowiem pamiętać, że im większe rozczłonkowanie bryły, tym więcej naroży budynku, przez które dochodzi do zwiększonych strat ciepła.
Zaleca się wybór budynku piętrowego lub z poddaszem użytkowym, zamiast budynku parterowego (posiada on bowiem najlepszy stosunek A/V określający stosunek powierzchni przegród zewnętrznych do kubatury budynku).
Decydując się na budowę domu energooszczędnego lub pasywnego musisz dokładnie przemyśleć ukształtowanie jego przestrzeni wewnętrznej względem funkcji użytkowych. Tutaj nie można pozwolić sobie na dowolność, ale trzymać się jasno określonych zasad. Dotyczy to zarówno usytuowania poszczególnych pomieszczeń w stosunku do stron świata, jak również tworzenia w budynku stref zróżnicowanych pod względem roli, do których zostaną przeznaczone.
Usytuowanie pomieszczeń w stosunku do kierunków świata ma znaczenie z punktu widzenia energooszczędności oraz jakości użytkowania domu. Funkcja pomieszczeń powinna iść w parze z ruchem słońca. Oznacza to, że poszczególne pomieszczenia powinny być tak rozplanowane, jak przebiega nasza aktywność dzienna.
Aktywność domowników wiąże się z kwestią temperatury użytkowej, będącej ważnym kolejnym aspektem odnoszącym się do tzw. strefowania pomieszczeń. Są bowiem pomieszczenia, w których przebywamy tylko w dzień lub tylko w nocy, a także te, gdzie zaglądamy co jakiś czas. Są też pomieszczenia, gdzie komfort cieplny ma szczególne znaczenie, jak np. łazienki.
Projekt domu powinien zawierać wyraźny podział na strefę dzienną i nocną, a rozplanowanie pomieszczeń wiązać się musi także z wymaganiami dotyczącymi funkcjonalności energetycznej.