W poszukiwaniu źródeł ogrzewania coraz więcej osób interesuje się inwestycją w pompy ciepła, których rynek rośnie każdego roku o około 30-40%. Nic w tym dziwnego – te nowoczesne urządzenia grzewcze są nie tylko komfortowym i ekologicznym, ale również tanim w eksploatacji sposobem na ogrzanie naszego domu. Jak działają pompy ciepła i z jakimi kosztami powinniśmy się liczyć?
Decydując się na budowę lub gruntowny remont naszego domu, warto rozważyć montaż niskotemperaturowego źródła ogrzewania, jakim jest pompa ciepła. Najprościej rzecz ujmując, te nowoczesne i przyjazne środowisku urządzenia pobierają ciepło z otoczenia – gruntu, wody lub powietrza, i dostarczają je do instalacji centralnego ogrzewania lub ciepłej wody użytkowej.
Zastosowaniu pomp ciepła, szczególnie tych, wykorzystujących powietrze, sprzyja też zmieniający się klimat – zimy są coraz łagodniejsze, a temperatury przez większość okresu zimowego zbliżone są do 0 stopni C, co najwyżej spadając lekko poniżej zera. Są to warunki, w których pompy ciepła powietrze – woda (tzw. powietrzne pompy ciepła) pracują bardzo efektywnie.
Jak działają pompy ciepła?
Pompa ciepła to urządzenie grzewcze wykorzystujące energię cieplną, której ogromne ilości znajdują się w naturalnych pokładach gruntu, powietrza i wody. Jego zasada działania oparta jest na typowych przemianach fizycznych, które zachodzą w urządzeniu: parowaniu, sprężaniu, skraplaniu oraz rozprężaniu gazów. Ciepło pobierane z dolnego źródła o niższej temperaturze jest przekazywane dzięki energii elektrycznej do górnego źródła o temperaturze wyższej.
Co to oznacza w praktyce? Zadaniem pompy ciepła jest „wyciągnięcie” ciepła z jednego miejsca, a następnie oddanie go przy wyższej temperaturze w innym miejscu. Często można spotkać się ze stwierdzeniem, że pompa ciepła nie wytwarza, a jedynie przenosi (przepompowuje) ciepło z otoczenia w określone miejsce. Codziennie doświadczamy praktycznego działania takiego pompowania ciepła, korzystając na przykład z lodówki czy zamrażarki (w przypadku tych urządzeń zależy nam jednak na efekcie odwrotnym – chłodzeniu danej przestrzeni).
Rodzaje pomp ciepła
Pompy ciepła wykorzystywane do celów grzewczych dzielimy według dolnego źródła zasilania. Wyszczególniamy zatem:
- Pompy gruntowe, wykorzystujące ciepło zawarte w gruncie. Jest to najskuteczniejszy wariant, bardzo dobrze dopasowany do polskich warunków klimatycznych. Ten typ pompy ciepła wymaga jednak zainstalowania na odpowiednio dużej powierzchni systemu poziomych kolektorów gruntowych lub wykonania głębokich odwiertów pionowych, co generuje znaczne koszty związane z instalacją.
- Pompy wodne, wykorzystujące zasoby warstw wodonośnych lub zbiorników wodnych. Wariant równie skuteczny, aczkolwiek rzadko stosowany w Polsce, czego powodem jest zazwyczaj brak odpowiednich warunków.
- Pompy powietrzne, wykorzystujące energię nagromadzoną w powietrzu. Ich montaż jest dużo prostszy, a przez to również tańszy, niż w przypadku pozostałych rodzajów pomp ciepła. Nie trzeba tu bowiem ponosić np. kosztów układania rur kolektora gruntowego, czy też wiercenia studni.
Na rynku polskim dostępne są przede wszystkim pompy gruntowe i pompy powietrzne. Dodatkowo każde z rozwiązań oferowane jest w różnych wariantach. Wybór należy uzależnić przede wszystkim od funkcji, jaką ma spełniać pompa, ilości miejsca przeznaczonego na to urządzenie oraz jego lokalizacji.